Wyczucie charakteru smukłych, wyniosłych wież gotyckich czy współczesnych prosto- padłościennych, potężnych wieżowców, nie wymaga wyobrażenia sobie własnych doznań w analogicznej sytuacji. Umiejętność wyczuwania sił nabywana jest oczywiście w drodze własnych doświadczeń, lecz korzystanie z ich rezultatów nie jest związane z przypominaniem sobie przebiegu tych doświadczeń. Przeciwnie, automatyzm poczucia równowagi (skądinąd uznawany przez Lippsa) determinuje wypadanie z pamięci ogniw pośrednich, związanych z jego genezą. Podobnie przy „personifikacji” architektury. Ujmowanie obiektow architektury me jako martwej masy, lecz Jakby żywej, czującej istoty, niewątpliwie opiera się pośrednio na doświadczeniach życia i pozytywnym jego wartościowaniu.
